Khám thai định kỳ

Theo quy định của Bộ Y Tế, một thai kỳ, người mẹ phải được khám thai ít nhất 03 lần vào 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối. Tuy nhiên nếu khám đầy đủ thì phải là 07 lần đối với một thai kỳ bình thường, còn những thai kỳ nguy cơ cao như tim sản, cao huyết áp… thì số lần khám thai sẽ nhiều hơn với nhịp độ khít hơn phụ thuộc vào các lý do y học.

Lịch khám thai định kỳ đối với một thai kỳ bình thường:   

- 3 tháng đầu khám thai 1 lần.    
- 3 tháng giữa khám thai 1 lần.    
- Tháng thứ 7,8 mỗi tháng khám 1 lần.    
- Tháng thứ 9: 2 tuần khám 1 lần.    
- 1 tuần cuối trước khi sanh khám 1 lần.

Tầm quan trọng và nội dung của khám  thai 3 tháng đầu: 
Tầm quan trọng:
Lần khám thai đầu tiên ở 3 tháng đầu rất quan trọng, vì:

- Bác sĩ sẽ chẩn đoán có thai hay không? Mấy thai?
 

- Bác sĩ sẽ chẩn đoán tuổi thai và tính ngày dự sanh: nhiều chị em không nhớ rõ kinh chót, không có kinh, kinh không đều…do khám thai 3 tháng đầu thì tuổi thai mới chẩn đoán được chính xác hơn, dự đoán ngày sanh sát hơn là những tháng giữa và tháng cuối thai kỳ. Từ đó mới có thể biết được khi sanh là thai đủ tháng hay non tháng, dự phòng được thai già tháng và nhất là sau này có thể phát hiện được thai suy dinh dưỡng trong tử cung.

- Bác sĩ sẽ phát hiện những bệnh lý của mẹ kèm thai như tim sản, tiểu đường, cao huyết  áp…từ đó sẽ tư vấn cho các bà mẹ nên tiếp tục hay chấm dứt thai kỳ sớm, cách điều trị, cách thức dưỡng thai và quyết định lịch khám thai tiếp theo.

- Bác sĩ sẽ phát hiện những bệnh lý phụ khoa kèm thai như khối u buồn trứng, u xơ tử cung, ung thư cổ tử cung kèm theo… từ đó sẽ tư vấn cho các bà mẹ cách điều trị thích hợp.    

Nội dung khám: các bà mẹ sẽ được 
- Khám toàn diện: tim phổi, cân trọng lượng, đo huyết áp, khám gan lách..

- Khám phụ khoa xem tình trạng viêm nhiễm âm đạo, cổ tử cung, các khối u tiểu khung.

- Thực hiện các xét nghiệm như nước tiểu, thử máu…

- Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ cho siêu âm.    
 

Tầm quan trọng và nội dung của khám thai 3 tháng giữa:    
Tầm quan trọng
Khám thai 3 tháng giữa cũng rất quan trọng vì:

- Những dị tật, dị dạng thai nhi được chẩn đoán tương đối rõ ràng từ tuần lễ thứ 15 -19  thai kỳ. Thai càng lớn hơn, các dị tật dị dạng sẽ khó quan sát hơn. Từ đó, các bà mẹ sẽ được tư vấn để chấm dứt thai kỳ sớm, tránh ảnh hưởng đến tâm sinh lý về sau.

- Bác sĩ sẽ phát hiện được rối loạn huyết áp do thai vào tuần lễ thứ 20, từ đó dự phòng tiền sản giật nặng và sản giật về sau.

- Theo dõi sự phát triển của thai nhi, sự tăng cân của bà mẹ, phát hiện thai suy dinh dưỡng trong tử cung, từ đó có chế độ dinh dưỡng hoặc những chăm sóc đặc biệt  cho các bà mẹ. Đối với những thai kỳ nguy cơ cao, bác sĩ sẽ theo dõi diễn tiến bệnh, khả năng đáp ứng của bà mẹ với bệnh lý, từ đó có chế độ điều trị thích hợp.

- Ba tháng giữa là thời điểm lý tưởng để thực hiện các phẫu thuật, thủ thuật sản phụ khoa thích hợp mà không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi hoặc không làm cho sanh non như khâu vòng cổ tử cung ở những bà mẹ bị hở eo tử cung, phẫu thuật bóc hoặc cắt khối u buồng trứng ở những bà mẹ có khối u buồng trứng.   

Nội dung khám: các bà mẹ sẽ được
- Cân trọng lượng, đo huyết áp.

- Đo bề cao tử cung, nghe tim thai.

- Siêu âm xem tình trạng thai, nhau và nước ối.

- Thử máu, thử nước tiểu.  

Tầm quan trọng và nội dung của khám thai 3 tháng cuối:  
Tầm quan trọng: 

Ba tháng cuối là lúc các bà mẹ sắp sanh mà các tai biến sản khoa thường xảy ra khi sinh, trong chuyển dạ. Do đó, khám thai vào ba tháng cuối là để:

- Bác sĩ chẩn đoán ngôi thai, sự tương xứng giữa cân nặng thai nhi và khung chậu người mẹ…từ đó có thể tiên lượng được cuộc sanh sắp tới dễ hay khó, có nguy cơ gì?

- Bác sĩ có thể phát hiện được những thai kỳ nguy cơ cao và từ đó cho nhập viện sớm trước ngày dự sanh.

- Cho nhập viện, mổ chủ động khi thai đủ trưởng thành (38 tuần) đối với những trường hợp phải sanh mổ như: nhau tiền đạo, ngôi mông con to, khung chậu hẹp, vết mổ lấy thai cũ…

- Bác sĩ sẽ quyết định cơ sở y tế nào mà các bà mẹ nên đến sanh .
Thí dụ như có thể sanh tại tuyến xã, quận huyện  hay tuyến tỉnh, tuyến thành phố, trung ương..   

Nội dung khám: các bà mẹ sẽ được
- Cân trọng lượng, đo huyết áp.

- Đo bề cao tử cung, nghe tim thai.

- Siêu âm xem tình trạng thai, nhau và nước ối.

- Thử máu, thử nước tiểu.  

Kết luận: 

Một thai kỳ bao giờ cũng có nguy cơ thấp hay là cao, cần có sự hợp tác, hỗ trợ tốt giữa thầy thuốc và thai phụ để cho thai kỳ được kết thúc tốt đẹp, mẹ tròn con vuông, từ đó mới có thể giảm được tỷ lệ tử vong chu sinh cho cả mẹ và con và mới có thể cho ra đời  những em bé thông minh và khỏe mạnh.